بررسي مشكلات اقتصادي ناشران دانشگاهي در مصاحبه با آقاي دكتر حاجي پور در خبرنامه سمت- شمار ه3- تيرماه 1393

2 شهریور 1393

0نظر

218 بازدید

Rate this post

_x000D_

اشاره: تأثیر نوسانات اقتصادی بر صنعت نشر کشور همه ناشران را گرفتار مشکلات عدیده کرده است. در این میان ناشران کتابهای دانشگاهی و کتابهای علمی پژوهشی در مقایسه با ناشران خصوصی از امکانات و ابتکار عمل کمتری در بازار رقابتی نشر برخوردارند، در نتیجه مشکلات اقتصادی به شکل مضاعف بر چرخه فعالیت آنها تأثیر می گذارد. افت کیفیت فیزیکی در کتابهای دانشگاهی و تأخیر در توزیع منابع علمی جامعه دانشگاهی از پیامدهای فشارهای اقتصادی بر این دسته از ناشران است. از سویی دیگر حمایت نامتوازن وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی )به عنوان متولی دولتی ) از چرخه نشر و توزیع کتاب نیز مشکل دیگری پدید آورده است.

_x000D_

بررسی مشکلات اقتصادی ناشران دانشگاهی

_x000D_

غیر متخصص ها و سارقان فرهنگی در بازار نشر

_x000D_

معضل تغییر مداوم قیمت تمام شده

_x000D_

بهمن حاجی پور، رئیس مرکز نشر دانشگاهی، در این خصوص می گوید: مشکلات اقتصادی از دو جنبه بر کار ناشران تأثیر می گذارد. اول تعیین قیمت کتاب است؛ نوسانات پی در پی قیمت کاغذ و ملزومات چاپ در بازار نشر، ناشران را وادار می کند مدام در قیمت کتاب تجدیدنظر کنند. این اتفاق ممکن است در یک سال چند بار رخ دهد. در نتیجه اعتماد متقابل بین خواننده و ناشر از بین مي رود که به نوبه خود خواننده را نسبت به کتاب بي رغبت می کند. از طرف دیگر تغییر مداوم قیمت تمام شده، سیستم تنظیم قرارداد ناشر با مؤلفان و مترجمان را هم برهم می زند.

_x000D_

غیر متخصصها در بازار

_x000D_

حاجی پور با اشاره به جنبه دیگر مشکل نوسان قیمتها مي گوید: به دلیل نوسانات قیمت مشکل دیگری پیش می آید که من آن را مشکلات محتوایی مي خوانم. نوسانات قیمت، توان ناشران را در تولید کتاب با شمارگان بالا کاهش میدهد. در این وضعیت تقاضا از یک سو بالاست اما عرضه کتاب تنها با تیراژ پایین صورت می گیرد و نتیجه این می شود که یک عده از خلأ موجود سوء استفاده کرده، کتابها را به شکل غیرقانونی و با کیفیت نازل منتشر مي کنند. یک راهکار برای جلوگیری از بروز این مشکل می تواند تجمیع سرمایه ناشران همکار و بالا بردن میزان نقدینگی باشد اما این راهکار برای کتابهایی که لازم است خیلی زود به دست مخاطب برسند کارایی ندارد چون ناشران دولتی درگیر کاغذبازیهای زیادی هستند که زمان مفید را از آنها مي گیرد. در نتیجه مي توان گفت نوسانات قیمتی باعث می شود عرصه برای ورود ناشران غیر متخصص باز شود. این ناشران نابلد که سرمایه و امکانات کافی دارند مؤلف را ترغیب مي کنند تا آثارش را برای چاپ به آنها بدهد. این آثار به دلیل ماهیتشان نیاز به ویراستاری دقیق علمی و ادبی، واژه گزینی مناسب و استفاده از شیوه نگارش و رسم الخط صحیح فارسی دارند، اما متأسفانه ناشران نامعتبر کتاب را بدون توجه به این اصول علمی و ادبی چاپ و به جامعه دانشگاهی عرضه می کنند. نتیجه کار افت سطح سواد جامعه علمی خواهد بود. در حالی که اگر از ناشر دانشگاهی و معتبر حمایت می شد، بازار نشر با کتابهای باکیفیت تغذیه می شد.

_x000D_

دولت چه می تواند بکند؟

_x000D_

رئیس مرکز نشر دانشگاهی به راهکارهای رفع مشکلات می پردازد و ميگوید: دولت می تواند ناشران را به دو صورت حمایت کند. اول حمایت مالی در مقابل نوسانات اقتصادی ناظر بر بازار نشر. به این ترتیب ناشر می تواند یک برنامه ریزی حداقلی برای آینده کاری خود داشته باشد. دوم نظارت بر فعالیت ناشرانی که مخصوصاً تأثیر مستقیم بر جامعه علمی –فرهنگی کشور دارند. دولت نباید اجازه دهد هر ناشری بدون داشتن صلاحیتهای لازم وارد بازار نشر کتابهای علمی شود. اگر توقع داریم زبان فارسی تبدیل به زبان علم بشود باید روی ویراستاری و واژه گزینی کتابهای دانشگاهی با سختگیری بیشتری نظارت شود و به دلیل مشکلات اقتصادی عرصه رقابت به دست ناشران نامعتبر و سودجو نیفتد.

_x000D_

منبع‌: خبرنامه سمت- شماره 3- تير ماه 1393

_x000D_