ایده هایی برای تحول در یادگیری الکترونیکی مدارس و دانشگاه ها

Rate this post
به گزارش روابط عمومی مرکز نشر دانشگاهی متن کامل این یادداشت به شرح ذیل است:
با شیوع کرونا در کشور و اجبار دولت در تعطیلی نظام آموزش و پرورش و آموزش عالی، استفاده از فناوری و اشکال متنوع آن در دستور کار مدارس و دانشگاه ها قرار گرفت.

اما به رغم این ضرورت به نظر می رسد ظرفیت های سخت افزاری و نرم افزاری و از آن مهم تر آمادگی های تخصصی، کارشناسی و حرفه ای برای پاسخ به این نیاز در سطح محیط ملی به خوبی فراهم نیست. در عین حال به رغم تمامی غفلت ها و از دست دادن فرصت ها در طول سال های گذشته، می بایست کوشش مسئولان و مدیران و برنامه ­ریزان آموزش و پرورش و آموزش عالی برای پیوند میان سامانه های الکترونیکی و آموزش و یادگیری را به فال نیک گرفت و به استقبال تحول در آموزش الکترونیکی رفت.
نخستین واکنش­ ها به استفاده ازاشکال متنوع آموزش های الکترونیکی اعم از آموزش راه دور، آموزش مبتنی برشبکه، آموزش ترکیبی و حتی آموزش از طریق تلفن همراه، نگاه ابزاری و صرفاً فناورانه به موضوع حاکم بوده است. تقریباً در تمامی مصاحبه های مدیران عالی و حتی مدیران و برنامه ریزان تخصصی آموزش و پرورش و آموزش عالی سطحی از شتاب زدگی و درهم ریختگی مفهومی به چشم آمد. انگاره سنتی به آموزش الکترونیکی و مواجه شدن با پدیده های جدید با روش های کهنه در حالی است که در سال های اخیر، رویکردهای جدید یادگیری و سامانه های الکترونیکی هم افق با یکدیگر با محور قرار دادن نقش یادگیرنده در جریان یادگیری ، تقویت و گسترش کنش میان مدرس و یادگیرنده و در اختیار قرار دادن منابع و شیوه­ های متنوع در دسترسی به دانش، محیط و موقعیت جدیدی برای آموزش درمدرسه و دانشگاه فراهم آورده اند.
به عبارت دیگر، سامانه های الکترونیکی و فضای دیجیتال، اگرچه ریشه در ارزش های به جا مانده درنظام آموزش سنتی دارند اما دارای فرهنگ، ارزش ها و منطق ویژه و خاص خود هستند که یکی از نتایج گذار از جامعه صنعتی به جامعه دانایی به حساب می آید. محیط سایبر و فضای شبکه، زیست بوم و حیات علمی جدیدی به همراه آورده است که می تواند یادگیری را درموقعیت های مختلف مدرسه/خانه، دانشگاه/جامعه، کلاس درس/بیرون از کلاس درس و در تعامل میان مدرس، یادگیرنده و محتوا ممکن سازد.
در چارچوب موارد پیش گفته ملاحظاتی برای استفاده مؤثر از سامانه های الکترونیکی و ظرفیت های فضای مجازی برای طراحی، برنامه ریزی و اجرای آموزش الکترونیکی و یا آموزش ترکیبی پیشنهاد می شود؛
– آموزش الکترونیکی برخلاف نسل های اولیه ماشین های آموزشی، رایانه ها و صدا و سیما صرفاً طریق و ابزاری برای انتقال اطلاعات و دانش نیست بلکه سامانه ای اجتماعی – فنی یا فنی و اجتماعی است که برای تحقق آن برنامه ریزان نظام های آموزشی می بایست به بازنگری و بازآرایی در ساختار، برنامه، تولید محتوا و فرهنگ تدریس و یادگیری منطبق با مختصات نظام و ابزارهای الکترونیکی بپردازند.

درآموزش و یادگیری الکترونیکی همان قدر که کلاس درس مهم تلقی می شود به همان میزان آموزش در ورای زمان و مکان یا همان فرا کلاس و در تعاملات میان کنشگران آموزش نیز مهم و حتی با اهمیت تر محسوب می شود.
زیست بوم فضای مجازی متفاوت از مراکز آموزشی جاری است، محیط و سامانه های الکترونیکی سازمانی یادگیرنده و متکی به همکاری جمعی در کنار استقبال از خلاقیت و نوآوری مستمر یادگیرندگان به ویژه در ساختن دانش و به اشتراک گذاشتن آن هستند.
روند فناوری های اطلاعات و ارتباطات به تدریج در حال ورود به دوره پسا وب و گسترش خدمات مبتنی برهوش مصنوعی است. این به آن معنی است که دربرنامه های آینده آموزش الکترونیکی هوش مصنوعی می بایست در هسته برنامه های آتی قرار گیرد.
آموزش و یادگیری الکترونیکی شکل نوینی ازاجتماع یادگیری بر پایه « الگوهای جدید یادگیری که یادگیرنده در آن سازنده دانش و معلم/ استاد تسهیل کننده» است، « تولید محتوای چند رسانه ­ای»، «هوش مصنوعی» و در نهایت «آمادگی ذهنی و رفتاری مربیان و یادگیرندگان» است که برای تحقق آن باید از نگاه صرفاً فناورانه دوری جست.
یکی از الزامات برنامه­ های درسی در محیط های الکترونیکی و از مقدمات بسیار پراهمیت در آموزش در فضای مجازی، تولید محتوای چند رسانه ای و وجود آزمایشگاه های مجازی است که نیازمند منابع مالی، توان کارشناسی و زمان است.
یکی ازضرورت ­های تحول از آموزش جاری به آموزش الکترونیکی و آموزش ترکیبی وجود نهادی حرفه ای در دو حوزه آموزش مدرسه ای و آموزش دانشگاهی است که متشکل از متخصصان فناوری و شبکه، تولید کنندگان محتوای چند رسانه ای و تعاملی، متخصصان یادگیری و معلمان و استادان هر رشته درسی است. این نهاد در قالب شبکه همکاری چند جانبه می بایست در سطح ستادی و یا درمیان مراکز آموزشی شکل بگیرد.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *