به گزارش روابط عمومی مرکز نشر دانشگاهی، حسن سودمند افشار، رئیس مرکز در این نشست اظهار داشت: این کتاب خوشبختانه توانسته است جوایز متعددی را به خود اختصاص داده و به عنوان کتاب برگزیده ناشران دانشگاهی و کتاب سال کشاورزی و منابع طبیعی نیز معرفی شده است.
وی در ادامه با اشاره به وظایف مرکز نشر دانشگاهی بیان کرد: ما در این مرکز به طور اخص وظیفه تولید و انتشار کتب درسی و دانشگاهی را برعهده داریم و در کنار این موارد، تولید آثار فاخر را نیز دنبال می کنیم که این اثر نیز در آن زمره قرار دارد.
سودمند افشار افزود: کتاب «دانش تولید کلزا در ایران» حاصل تلاش جمعی 78 نفر از اعضای هیأت علمی و کارشناسان آموزش، تحقیق و ترویج کشاورزی بوده و نمایانگر کار تیمی در بین دانشگاهیان از یک سو و ایجاد پل ارتباطی بین تئوری و عمل از سوی دیگر است.
رئیس مرکز نشر دانشگاهی در ادامه با اشاره به تاریخچه ای از مرکز اظهار داشت: این مرکز در سال 1359 و با مصوبه شورای عالی انقلاب فرهنگی فعالیت خود را آغاز کرده و از سال 1384 به وزارت علوم، تحقیقات و فناوری ملحق شده است. شایان ذکر است که این مرکز در بازه 4 دهه فعالیت خود، بیش از 1700 اثر توسط نویسندگان گوناگون تولید کرده که از این میان، بیش از 120 کتاب به عنوان کتاب برگزیده سال یا شایسته تقدیر و یا برگزیده جوایز گوناگون معرفی شده که نشانگر وزن مرکز نشر دانشگاهی است.
وی اضافه کرد: همچنین بنا داریم در سال‌های آتی، تولید محتوای سفارش محور را تقویت کرده و مبتنی بر نیازهای علوم پایه این مهم را تقویت و نظام مند خواهیم کرد؛ از دیگر سو پلتفرم اختصاصی تولید دانش را نیز در دستور کار داریم که با استفاده از این سامانه جامع، به صورت رایگان مباحث عمومی دانش را به میان مردم خواهیم برد.
سودمندافشار در بخش دیگری از سخنان خود تأکید کرد: ما نباید نگاهمان صرفاً به انتشار کتاب باشد، بلکه باید با تقویت تیم بازاریابی و فروش، زمینه توسعه حضور آثار فاخر را فراهم کنیم.
رئیس مرکز نشر دانشگاهی همچنین با تأکید بر ضرورت تکریم نویسندگان اظهار داشت: علم مبحثی فراجناحی و غیرسیاسی است و باید نگاه چندبعدی به آن داشت؛ همچنین باید از تلاشگران، نویسندگان و کنشگران علمی در زمان حیات آنان تقدیر و تشکر صورت پذیرفته و زمینه ترویج اندیشه و آثار آنان فراهم شود.
ورود به دنیای دیگر
صادق رستم نیا، استاد شیمی آلی دانشگاه علم و صنعت نیز مطالعه این کتاب را زمینه ای معرفی کردند تا مطالب بنیادی و فناوری را توأمان با هم بتوان مطالعه کرد و تمام جوانب در آن دیده شده که سبب غرور ملی می شود.
وی افزود: این کتاب نه تنها می تواند منبع مهمی برای تغذیه پایان نامه های دانشگاهی باشد، بلکه بستری است برای آنکه افراد برای فعالیت در دانش کلزا علاقه مند شوند.
روایت یک کار جمعی
در ادامه حسن امیری اوغان، دانشیار مهندسی کشاورزی موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر به عنوان سرپرست نویسندگان کتاب «دانش تولید کلزا در ایران» بیان کرد: بنده از سال 1373 با مرکز نشر دانشگاهی آشنا شده و از سال 1378 که استخدام شده ام به واسطه «احمدعلی خواجه عطاری» که برای بار نخست من را با گیاه کلزا آشنا کرد، به صورت تخصصی روی این گیاه مشغول تحقیق و پژوهش هستم و بنا دارم هرآنچه از سیستم آموختم را به خود سیستم بازگردانم.
وی در ادامه با اشاره به تاریخچه آغاز تألیف کتاب «دانش تولید کلزا در ایران» مطرح کرد: سال 1384 به همراه مهندس شکاری (معاون وقت وزارت جهاد کشاورزی) و مهندس مهاجر (معاون کنونی وزارت جهاد کشاورزی) مأموریتی به دشت مغان رفته بودیم و شامگاه در اتاق صحبت تألیف این کتاب شد، در ادامه آقای دکتر دولت پرست برای بنده کتابی در زمینه دانش کلزا ارسال کردند که مبتنی بر آن یک گروه 15 نفره را تشکیل دادیم تا کتاب را ترجمه کنیم.
امیری اوغان افزود: در میانه راه، یک همراه جدید با توجه به تخصصش در زمینه ریزش کلزا سبب شد تا ما مجدداً بازنگری داشته باشیم و یک سرفصل جامع در 31 فصل برای آن در نظر گرفته شده و نویسندگان نیز به 78 نفر رسید و به میزان یک کتاب 450 صفحه ای به طرق گوناگون گفتگو در خصوص انتشار کتاب صورت گرفت و در نهایت در بازه زمانی 19 ماهه این کتاب به خاتمه خود رسید.
سرپرست نویسندگان کتاب «دانش تولید کلزا در ایران» ادامه داد: گفتنی است که این کتاب 2350 رفرنس داشته که 400 رفرنس خوداستنادی نویسندگان و 480 رفرنس نیز از منابع سال های 2015 به بعد را شامل می شود.
وی افزود: همچنین برای تسهیل در فرایند مطالعه کتاب و دستیابی به اهم مطالب، در انتهای هر فصل خلاصه ای 3 صفحه ای و کاربردی آورده شده که مجموعاً 150 صفحه از کتاب را شامل می شود.
امیری اوغان نوید داد: با توجه به استقبال صورت گرفته و مطالعات پساانتشاری، بنا داریم دو فصل دیگر را نیز به ویراست دوم کتاب اضافه کنیم که با توجه به فصولی که اضافه خواهند شد می توان اذعان داشت هیچ موضوع قابل اضافه دیگری برای مبحث دانش تولید کلزا باقی نمی ماند، مگر آنکه در سال های آتی و با پیشرفت دانش، زمینه هایی برای اضافه کردن فصول فراهم شود.
سرپرست نویسندگان کتاب «دانش تولید کلزا در ایران» همچنین مطرح کرد: برای انتشار ویراست دوم، از تمامی محققان سراسر کشور درخواست کردیم تا نقطه ضعف ها و انتقادات خود به کتاب را مطرح کرده و پس از آنکه تمام موارد را برطرف کردیم، در مسیر ترجمه و انتشار نسخه انگلیسی کتاب نیز اقدام خواهیم کرد.
40 سال با کلزا، گیاهی نقش آفرین در بین روغن های خوراکی
احمدعلی خواجه عطاری، از مولفان کتاب به عنوان دیگر فرد حاضر در نشست نیز اظهار داشت: روغن خوراکی بین 15 تا 30 درصد انرژی مردم را تأمین کرده و وابستگی حدود 90 درصدی کشور به واردات روغن و کنجاله، تلاش اعظم دست اندرکاران را می طلبد؛ در بین دانه های روغنی، «سویا» در رتبه نخست و «کلزا» در رتبه دوم قرار دارد که حدود 40 سال است در سبد غذایی جای خود را باز کرده است.
وی افزود: این گیاه سهل و ممتنع که سرما دوست است، در مناطق کانادا با عنوان «کانولا» شناخته شده و تولید جهانی این دانه حدود 70 تُن بوده و ویژگی مهم آن مدیریت پذیر بودن آن است.
خواجه عطاری در این زمینه تشریح کرد: مردابی شدن پای بوته گلدار تا یک هفته خسارتی به اندازه 25 درصد به گیاه وارد می کند و عدم مبارزه با شته می تواند محصول را از بین ببرد.
وی در ادامه اظهار داشت: خوشبختانه در سال 1386 و پس از مطالعات فراوانی که انجام شد، توانستیم سطح کشت کلزا را به 169 هزار هکتار و تولید آن را به 356 هزار تُن که از متوسط جهانی نیز بیشتر است برسانیم.
تلاشگری در مسیر ترویج دانش کلزا
شاپور شکاری، از دیگر مولفین کتاب و معاون اسبق اداره کل پنبه و دانه های روغنی وزارت جهاد کشاورزی نیز در گفتار خود اظهار داشت: از سال 1378 که بحث توجه به کلزا را آغاز کردیم، بیشتر چالش ها گریبان ما را گرفته و زمینه تعطیلی این پروژه بسیار فراهم بود و بعضاً دیدگاه هایی نظیر «عقیم شدن کودکان و صنعتی بودن این روغن» توسط غیرمتخصصان مطرح می شد.
وی افزود: بر این اساس، در سال های نخست، اقدام به برگزاری 35 نشست و کارگاه در زمینه معرفی گیاه کلزا کرده و با سفر به مناطق مختلف در مسیر ترویج این دانش قدم برداشتیم و امیدواریم این روغن که بهترین روغن خوراکی دنیا است بیش از پیش مورد استفاده و بهره برداری قرار گرفته و در این زمینه خودکفا باشیم.
کتابی هنرمندانه در زمینه کشاورزی
محمدکرم مرادی، مدیر جهادکشاورزی اسدآباد همدان به عنوان دیگر فرد سخنران در جلسه مطرح کرد: مهم ترین هنرمندی این کتاب گردهم آوردن 78 محقق و نگاشتن کتابی 1490 صفحه ای در زمینه دانش کلزا است؛ از دیگر سو باید اظهار داشت که با توجه به آنکه معمولاً بانوان نقش کمتری در زمینه کشاورزی ایفا می کنند، این کتاب به خوبی توانسته است از تمامی ظرفیت های بانوان و آقایان در کنار یکدیگر برای تولید یک اثر جامع بهره ببرد.
گفتنی است در پایان مراسم نیز از حسن امیری اوغان، به عنوان سرپرست گروه مؤلفان کتاب و همکاران مرکز نشر دانشگاهی که در تولید (خانم دین پناه)، ویراستاری (خانم آقاجانی)، طراح جلد (آقای دربانی) و چاپ کتاب (آقای دمیرچی) فعالیت داشتند تقدیر شد.
