به گزارش روابط عمومی مرکز نشر دانشگاهی، در این نشست فرح زاد با اشاره به اهمیت مرکز نشر دانشگاهی به بررسی وضعیت ویرایش پس از انقلاب پرداخت و گفت: پیش از آن ترجمه می کردیم و کسی درباره ویرایش سخنی نمی گفت اما دیدگاه های تازه ای مطرح شد و ویرایش در کنار ترجمه مهم شد. پیش از آن به دلیل داشتن روابط فرهنگی، سیاسی و اقتصادی با ملت های بیگانه، حضور گویش ها و اقوام مختلف در ایران و موضوع زبان دین پس از پذیرش اسلام در ایران ترجمه مهم شده بود.
وی با بیان اینکه توانش ترجمه ای و توانش دوزبانگی یکسان نیست، تأکید کرد: در توانش ترجمه ای توانایی انتقال وجود دارد و تنها بازگویی و پاسخگویی به زبان بیگانه مطرح نیست. در دهه 50 حتی واژه نامه در هر رشته ای هم وجود نداشت و هر فردی برای خود یک فهرست از واژگان داشت و نخستین بار برای تصحیح ترجمه ها از عبارت “ویرایش” به عنوان معادل editing استفاده شد. در ویرایش انسجام واژگانی، اصطلاح گزینی، استفاده از فارسی معیار و ارتقای کیفیت ترجمه ها هدف بود و برای ارتقای ویرایش و واژه گزینی، اقدامات گوناگونی صورت گرفت.
فرح زاد ایران را در زمان جنگ با عراق حاضر در دو جبهه دانست و تشریح کرد: در زمان جنگ علاوه بر دشمن در جبهه ها مسأله هویت ملی در زبان هم مطرح شد و تأکید بر فارسی سلیس و روان با شناسایی غلط های رایج برای حفظ زبان فارسی رواج یافت. البته این سلیس نویسی به افراط نیز کشید و نوشتن کاری سخت شد. این سره نویسی همراه با احساسات میهن پرستانه و مذهبی و استقلال طلبانه استفاده از برخی واژگان عربی را نادرست دانست و باعث شد از متن بترسیم.
وی مترجم را در فضای این چنینی متهم اصلی نامید و گفت: مترجم ها به ویژه در رسانه ها متهم اصلی شدند زیرا شتاب زده باید ترجمه می کردند و واژگان و ساختار زبان های دیگر را وارد زبان فارسی می کردند. از این رو برای نجات زبان فارسی چهار اقدام انجام شد: شورای ویرایش در سازمان صدا و سیما تأسیس و اصول ویرایش و درست نویسی در کتاب های درسی گنجانده شد. در کنار آن، دوره های آموزش ویرایش برگزار و فرهنگستان زبان و ادب فارسی تأسیس شد.
این عضو هیأت علمی دانشگاه علامه طباطبایی در پایان هدف از ویرایش به معنای ارتقای متن را بیگانه زدایی دانست و خاطر نشان کرد: هدف از ترجمه انتقال دستاوردهای جدید بود اما ارتقای کیفیت متن معنای دیگری یافت. معیار آن بیگانه زدایی مطلق و زدودن حضور عناصر غیرخودی شد تا ردپای غیرخودی پاک شود. از سوی دیگر، ترجمه انتقال معنا و محتوای بیگانه است و اگر گفتمان آن را تغییر دهیم، کار ترجمه را به درستی انجام نداده ایم و این تناقض آشکاری در کار است.
وی با بیان اینکه توانش ترجمه ای و توانش دوزبانگی یکسان نیست، تأکید کرد: در توانش ترجمه ای توانایی انتقال وجود دارد و تنها بازگویی و پاسخگویی به زبان بیگانه مطرح نیست. در دهه 50 حتی واژه نامه در هر رشته ای هم وجود نداشت و هر فردی برای خود یک فهرست از واژگان داشت و نخستین بار برای تصحیح ترجمه ها از عبارت “ویرایش” به عنوان معادل editing استفاده شد. در ویرایش انسجام واژگانی، اصطلاح گزینی، استفاده از فارسی معیار و ارتقای کیفیت ترجمه ها هدف بود و برای ارتقای ویرایش و واژه گزینی، اقدامات گوناگونی صورت گرفت.
فرح زاد ایران را در زمان جنگ با عراق حاضر در دو جبهه دانست و تشریح کرد: در زمان جنگ علاوه بر دشمن در جبهه ها مسأله هویت ملی در زبان هم مطرح شد و تأکید بر فارسی سلیس و روان با شناسایی غلط های رایج برای حفظ زبان فارسی رواج یافت. البته این سلیس نویسی به افراط نیز کشید و نوشتن کاری سخت شد. این سره نویسی همراه با احساسات میهن پرستانه و مذهبی و استقلال طلبانه استفاده از برخی واژگان عربی را نادرست دانست و باعث شد از متن بترسیم.
وی مترجم را در فضای این چنینی متهم اصلی نامید و گفت: مترجم ها به ویژه در رسانه ها متهم اصلی شدند زیرا شتاب زده باید ترجمه می کردند و واژگان و ساختار زبان های دیگر را وارد زبان فارسی می کردند. از این رو برای نجات زبان فارسی چهار اقدام انجام شد: شورای ویرایش در سازمان صدا و سیما تأسیس و اصول ویرایش و درست نویسی در کتاب های درسی گنجانده شد. در کنار آن، دوره های آموزش ویرایش برگزار و فرهنگستان زبان و ادب فارسی تأسیس شد.
این عضو هیأت علمی دانشگاه علامه طباطبایی در پایان هدف از ویرایش به معنای ارتقای متن را بیگانه زدایی دانست و خاطر نشان کرد: هدف از ترجمه انتقال دستاوردهای جدید بود اما ارتقای کیفیت متن معنای دیگری یافت. معیار آن بیگانه زدایی مطلق و زدودن حضور عناصر غیرخودی شد تا ردپای غیرخودی پاک شود. از سوی دیگر، ترجمه انتقال معنا و محتوای بیگانه است و اگر گفتمان آن را تغییر دهیم، کار ترجمه را به درستی انجام نداده ایم و این تناقض آشکاری در کار است.
لورم ایپسوم متن ساختگی با تولید سادگی نامفهوم از صنعت چاپ و با استفاده از طراحان گرافیک است. چاپگرها و متون بلکه روزنامه و مجله در ستون و سطرآنچنان که لازم است و برای شرایط فعلی تکنولوژی مورد نیاز و کاربردهای متنوع با هدف بهبود ابزارهای کاربردی می باشد.
کتابهای زیادی در شصت و سه درصد گذشته، حال و آینده شناخت فراوان جامعه و متخصصان را می طلبد تا با نرم افزارها شناخت بیشتری را برای طراحان رایانه ای علی الخصوص طراحان خلاقی و فرهنگ پیشرو در زبان فارسی ایجاد کرد.
چاپگرها و متون بلکه روزنامه و مجله در ستون و سطرآنچنان که لازم است و برای شرایط فعلی تکنولوژی مورد نیاز و کاربردهای متنوع با هدف بهبود ابزارهای کاربردی می باشد.