در نشست «تأثیر فضای سایبر بر الگوهای نشر دانش» مطرح شد: باید بررسی کرد بر سر درک و محتوا چه آمده است؟!

به گزارش روابط عمومی مرکز نشر دانشگاهی، شکرخواه در ابتدا
با اشاره به اینکه تأثیر تکنولوژی بر صنعت نشر اثبات شده است گفت: از زمانی که
وبلاگ آمد همه الگوهای را تغییر کرد زیرا با یک دکمه مطلب برای
مخاطب جهانی منتشر می شد. هر فردی می توانست با استفاده از یک پنل، تجربه فردی و
… را منتشر کند و هر چقدر در دانش درک و درایت بیشتری داشت بیشتر می توانست
بنویسد و مخاطب داشته باشد. این تکنولوژی غلظت درست می­کرد و برای هر کس یارگیری
ناخواسته می ساخت و هر کس رفتار خاص خود را می توانست داشته باشد.

وی با تأکید بر تکثیر نشر بعد از گوتنبرگ بیان کرد: شکل
کتاب ها سطری شد و امروز هم به همان شکل است. امروز در کنار هم بودن دانش ها به
میان رشته ای شدن آنها رسیده است و اگر آنها با هم تعامل هم داشته باشند غنای
بیشتری خواهند داشت.

این استاد دانشگاه تهران اتفاق بزرگ صنعت نشر را flat شدن سلسله
مراتب در رسانه ها دانست و اظهار کرد: هر فرد یک تحریریه جهانی است و سطح دانش نیز
flat  شده و مثلا اقتدار پزشکان
را شکسته است. امروز هوش مصنوعی می تواند مقاله بدون نویسنده تولید کند و بی خطا و
بی خستگی بر اساس مکانیزم منتقل شده ماشین عمل می کند. یعنی نشر الگوهای خود را به
تکنولوژی منتقل کرده است.

شکرخواه با اشاره به نقص در زیرساخت ها مانند نقص در سیستم
پست خاطر نشان کرد: امکان بهره برداری از امکانات ارتباطی و چاپی را نداریم و این
عقب ماندگی است. بر اساس آمار رشد اطلاعات سالانه 77 درصد است در حالی که رشد
محصولات 7 درصد است. پرسش این است که ما چقدر آمادگی داریم دانش را در ظرف موجود
بریزیم. دو خطر در این باره وجود دارد: نخست اینکه سرعت رشد تکنولوژی بسیار بالاست
و دوم اینکه ارتباط گیری با تکنولوژی مثل ارتباط با انسان نیست. هیچ چیزی نمی تواند
جای ارتباط شفاهی را بگیرد زیرا در این نوع ارتباط ما درد را به هم منتقل می کنیم
و در ارتباط مجازی جبران عاطفی رخ نمی دهد.

وی در پایان سخنانش گفت: می ترسم دانش اسیر تکنولوژی شود.
ما امروز در کلاس هایمان اسیر powerpoint شده ایم و ساختار این نرم افزار دانشجو را سطحی کرده است. این گونه
دانش می تواند تسلیم ساختار تکنولوژی شود. هر چند کلاس های webbase  تأثیر بیشتری بر دانشجو دارد اما بدا به حال ما!
بایستی بررسی کنیم و ببینیم بر سر درک و محتوا چه آمده است.

در ادامه این نشست، حبیبی با بیان تاریخچه و ساختار ریاضیات
در میان یونانی ها مانع پیشرفت آن را ساختار اعداد دانست و بیان کرد: آنان اگر
دستگاه شمارش را درست می کردند، ریاضیات مثل فلسفه رشد می کرد. اما در تکنولوژی اثری
از یونانیها نیست زیرا برای همه کارها برده داشتند. به این ترتیب انسان ها در هر
دوره ای به دلایلی مستغرق در شرایطی می شوند که نسبت به آن آگاه نیستند. یونانی ها
با این سیستم قرن ها عقب ماندند و الان در حوزه آموزش با چنین مسأله ای مواجهیم.
نظام آموزشی امروز انسان های یک دست و استاندارد می سازد که چرخ های انقلاب صنعتی
نخست را به حرکت درآورند. تلاش کرده اند این پارادایم را بشکنند اما موفق نشده اند
و سیستم آموزشی در دوره ای که روش های
نوین داریم می خواهد به شکل قبل ادامه دهد.

وی فنلاند را نمونه شکستن سیستم سنتی آموزش و انتشارات
پیرسون را نمونه تغییر بر اساس شرایط و مقتضیات نشر معرفی و اظهار کرد: پیرسون به
این نتیجه رسید که ادامه مسیر به شکل سنتی عاقلانه نیست و به حوزه آموزش تغییر
مسیر داد. نشر دانشگاهی که اغلب در کتب درسی خود را نشان می دهد امروز جایگاه خود
را از دست داده و با پیدایش نشر الکترونیک ابزارهای دیگری جز کتاب به کار گرفته
شده است و در سال 2015 در امریکا 40.1 درصد کتاب های دانشگاهی چاپی بوده است. یعنی
کتاب یکی از ابزارهاست. ناشران به سمت الکترونیک شدن پیش می روند و در حوزه هایی
سرمایه گذاری می کنند که نمی توان الکترونیک شد.

حبیبی با بیان اینکه ناشران دانشگاهی معتبر به مسیر نشر
الکترونیک تغییر مسیر داده اند خاطر نشان کرد: آنها یک سیستم آموزشی برای همه آدم ها
در همه سنین با شعار موفقیت برای همه فراهم می کنند. دانشجویان کتاب نمی خرند و
نشر دانشگاهی به صورت امر مستقل از بین می رود و منطقی است که بر اشکال جدید و سبک
جدید سرمایه گذاری کنیم.

در پایان این نشست دکتر علی منصور گفت: با وجود هوش مصنوعی
مرز بین ابزار و نویسنده خاکستری شده است و ما امروز می توانیم سرفصل ها را به
ماشین بدهیم و محتوا را تحویل بگیریم. ما نیز با این فناوری فاصله زیادی نداریم و
دو ماه پیش نخستین مقاله ای که ماشین نوشته است منتشر شد. فرآیند خلق به معنای
جدید مدت هاست آغاز شده است و جداسازی ماشین و انسان از هم شدنی نیست.

وی با بیان اینکه نمی دانیم در ساختار هوش مصنوعی چه اتفاقی
می افتد، تصریح کرد: ما نمی دانیم در سیستم چه رخ می دهد و در بحث دانش هم همین
وضع را داریم. نقش ما در خلق اثر در حال تغییر است و کتاب به عنوان مرجع معنای
جدیدی پیدا می کند. مسأله ما این است که در فضای جدید کتاب را بهینه سازیم. با نرم افزار
کتاب را شناسایی می کنیم و سعی می کنیم کتاب را به سیستم آموزشی مرتبط کنیم. اما
مشکل ما در خلق دانش به زبان فارسی است زیرا زبان فارسی برای دستگاه درک شدنی
نیست.

منصور درباره اپلیکیشن livebook گفت: در مرحله
اول انتشار و ارائه هرگونه محتوای آموزشی رسمی از طریق یک سیستم یکپارچه اتفاق می افتد
و در مرحله دوم دانشجویان و کاربران می توانند با مشارکت در توسعه شبکه محتوایی در
غنی سازی تجربه آموزشی یکدیگر نقش به سزایی داشته باشند و چرخه یادگیری را به شکل
واقعی تعاملی کنند.