تاریخچه مرکز
مرکز نشر دانشگاهی در مهرماه 1359، به دنبال تعطیلی موقت دانشگاهها و انتخاب شدن اعضای ستاد انقلاب فرهنگی، نهادی با نام «کمیتۀ تألیف و ترجمه و تصحیح کتابهای دانشگاهی» با هدف کوتاهمدت بهرهگیری از وقت آزاد استادان در جهت تألیف و ترجمۀ کتاب دانشگاهی در رشتۀ تخصصی خود و هدف بلندمدت ایجاد یک نظام واحد برای انتشارات دانشگاهی بنیان گذارده شد. این کمیته طبق مصوبۀ 5003/7 مورخ 23/12/1359 ستاد انقلاب فرهنگی به «مرکز نشر دانشگاهی» تغییر نام یافت تا با نظارت شورای عالی نشر دانشگاهی، کلیۀ امور انتشاراتی ستاد را عهدهدار شود. در جلسۀ مورخ 13/3/1365 شورای عالی انقلاب فرهنگی، اساسنامۀ این مرکز در 13 ماده و 8 تبصره به تصویب رسید و مقرر شد به عنوان یکی از مؤسسات تابع شورا به فعالیت خود ادامه دهد. این شورا در جلسۀ 421 خود مورخ 19/3/1377 تصویب کرد که مرکز نشر دانشگاهی از شورای عالی انقلاب فرهنگی جدا و به وزارت فرهنگ و آموزش عالی وقت ملحق شود. اساسنامۀ جدید مرکز شامل 23 ماده و 9 تبصره در جلسۀ مورخ 17/8/1382 شورای گسترش آموزش عالی بهتصویب رسید و طی نامۀ شمارۀ 295/22 مورخ 22/1/1383 از جانب وزیر محترم وقت ابلاغ شد. در واقع مرکز نشر دانشگاهی براساس مصوبه شورای انقلاب فرهنگی و با هدف انجام پژوهشهای بنیادی و کاربردی و رفع نیاز دانشگاهها فعالیت خود را آغاز کرد و طی حدود نیم قرن تلاش علمی و پژوهشی از جایگاه رفیعی در میان جامعه دانشگاهی کشور برخوردار شده و علاوه بر آن در طی زمان زمینههای بسیار مناسبی برای حضور در جوامع دانشگاهی کشورهای اسلامی و همسایه به دست آورده است و اکنون با حضور بیش از 60 نفر از کارکنان (یاوران علمی) و پیگیری مجوز تأسیس «پژوهشکده ویرایش و نشر» تلاش میکند زمینۀ جذب هیأت علمی که موافقت اصولی آن قبلاً اخذ شده را نیز فراهم آورد. امروزه، بسیاری از اعضای هیأت علمی دانشگاهها در این مرکز قرارداد همکاری دارند و اکنون که بیش از چهار دهه از تأسیس مرکز نشر دانشگاهی میگذرد، این نهاد فرهنگی کارنامۀ پرباری در عرصههای گوناگون از خود به جا گذاشته است که رئوس آن عبارت است از:
- انتشار بالغ بر 1700 عنوان کتاب در 35 حوزۀ تخصصی، با شمارگان و دفعات چاپ قابل توجه برخی کتابهای درسی و ممتاز؛
- انتشار افزون بر 30 عنوان فرهنگ واژگان و واژهنامۀ تخصصی؛
- انتشار 13 عنوان مجلۀ تحقیقی و تخصصی از سال 1359 نزدیک به 600 شماره؛
- برپایی هفت سمینار و همایش با موضوع زبان فارسی و نشر؛
- پیشگامی در آموزش نگارش و ویرایش در کشور؛
- کسب عنوان اولین ناشر سال جمهوری اسلامی ایران در 1371؛
- دارا بودن بیش از 190 کتاب برنده عناوین مختلف از جمله 60 عنوان کتاب سال، مانند تحلیل سازهها، مبانی شیمی معدنی، مهندسی ارتباطات دور، اصول آنالیز حقیقی، متالورژی مکانیکی، فیزیک برای رشتههای فنی، اصول اپیدمیولوژی، تب روماتیسمی و بیماریهای دریچهای قلب، اصلاح نباتات زراعی، الصیدنه فی الطب، حدیث عشق در شرق، و دهها کتاب تشویقی و برگزیده.